Nie będziemy ukrywać, że kochamy prosecco. Solo i w koktajlach, do pizzy i deserów, przed jedzeniem, po jedzeniu i bez towarzystwa. Bo prosecco ma tę moc, że pasuje do wszystkiego, jest uniwersalne i wszechstronne. A przy tym poprawia humor, nastraja pozytywnie i pobudza apetyt. Nie tylko na jedzenie, ale też na dobrą zabawę 🙂 Idealnie romansuje z pizzą. Bąbelki podkreślają bowiem jej smak i dodają szlachetności. Zachwyca nas w nim to, że choć jest to wino dość proste i codzienne, może być naprawdę wysokiej jakości, z apelacją DOCG.
Jakie zatem jest prosecco?
Prosecco zawsze jest białe. W zależności od zawartości dwutlenku węgla wstępuje w 3 odmianach, w zależności od stopnia musowania. Najczęściej spotykane jest spumante, czyli mocno musujące, rzadziej frizzante, lekko musujące i bardzo rdzo rzadko tranquillo, wino stołowe, bez dwutlenku węgla. Nie wpływa to w dużym stopniu na smak.
Największy wpływ na smak wina ma zawartość cukru, czyli jego wytrawność. Najbardziej klasycznym i uniwersalnym stylem jest prosecco extra dry, które zaskakująco wcale nie jest wytrawne. To ćwierćsłodka wersja, plasująca się między winem półwytrawnym a półsłodkim winem deserowym. Jest mocno owocowe, o zrównoważonej kwaskowatości i subtelnej słodyczy. Prosecco brut, czyli wytrawne, ma znacznie mniejszą zawartość cukru niż extra dry. Mimo to i tak zwykle bywa łagodniejsze niż szampan.
Produkcja
Bąbelki w prosecco są naturalne. Pochodzą z procesu fermentacji wina, która odbywa się w hermetycznie zamkniętych, dużych stalowych kadziach, a dopiero potem jest przelewane, pod ciśnieniem, do butelek. Jest to tzw. metoda Charmata, zwana także, bardziej poprawnie, metodą Charmata-Martinottiego lub po prostu metodą włoską. I to ona przede wszystkim odróżnia produkcję prosecco od produkcji innych win musujących. Szampan, Cava czy Franciacorta produkowane są metodą klasyczną, szampańską, w której druga fermentacja zachodzi w butelkach. Warto zaznaczyć, że metoda Charmata-Martinottiego jest dużo szybsza i znacznie tańsza od metody tradycyjnej. Stąd też cena prosecco jest niebo atrakcyjniejsza od ceny szampana. Cały proces w metodzie włoskiej zajmuje 15–20 dni i pozwala uzyskać wina bardziej owocowe i znacznie świeższe niż wina musujące długo leżakowane na osadzie.
Metoda produkcji prosecco po raz pierwszy zastosowana została przez Federico Martinottiego, włoskiego winiarza wynalazcę już z końcem XIX wieku. Niedługo potem, w 1907 r., francuski inżynier Eugéne Charmat dostosował włoski projekt do produkcji przemysłowej. Stąd metoda, zwana powszechnie metodą Charmata, po prawdzie powinna być określana nazwiskami obydwu panów, jako metoda Charmata-Martinottiego.
Pochodzenie
Prosecco pochodzi z regionu Wenecji Euganejskiej (wł. Veneto), ale może też być produkowane w sąsiedniej Friuli-Wenecji Julijskiej. Żyzne gleby zielonych wzgórz i warunki klimatyczne sprzyjają uprawie winogron, które rosną tu niemal wszędzie. Produkuje się je ze szczepu winorośli szlachetnej glera, kiedyś nazywanej także prosecco. Jednak od 2009 roku, po otrzymaniu przez wino oznaczenia Chronionej Nazwy Pochodzenia (ang. Protected Designation of Origin), odmiana winorośli nazywana jest wyłącznie glera, żeby odróżnić oznaczenie regionu uprawy od szczepu.
Apelacje DOC i DOCG
Prosecco z apelacją DOC (wł. Denominacione di Origine Controllata) może pochodzić z całego regionu Wenecji Euganejskiej i Friuli-Wenecji Julijskiej. Jednak historyczny rejon produkcji prosecco leży w prowincji Treviso, pomiędzy miejscowościami Conegliano i Valdobbiadene oraz w okolicy Asolo i to stamtąd pochodzą najlepsze, najbardziej szlachetne, ale też najdroższe wina. Tylko prosecco pochodzące z tego obszaru mogą nosić nazwę z dopiskiem rejonu, np. Condegliano Valdobbiadene DOCG, Asolo DOCG lub po prostu Prosecco Superiore DOCG. I tylko one mogą otrzymać oznaczenie DOCG (wł. Denominazione di Origine Controllata e Garantita), czyli najwyższą apelację we włoskim winiarstwie.
Na terenie Conegliano-Valdobbiadene wyróżnione i zarejestrowane zostały 43 tzw. rivy, czyli osady, mniejsze obszary skupione wokół zbocza jednego wzgórza. Wino produkowane wyłącznie z winogron pochodzących z jednej rivy ma szczególny, wyróżniający się charakter, jest najbardziej cenne i najszlachetniejsze. Posiada ono dodatkowe oznaczenie Rive na butelce. Jeśli zatem mamy do czynienia z Conegliano Valdobbiadene Prosecco Superiore Rive DOCG, mamy pewność, że jest to wino o wyjątkowej jakości, do produkcji którego użyto wyłącznie winogron pochodzących z jednego z 43 wyróżnionych obszarów.
Wśród wszystkich rive najbardziej ceniony jest niewielki obszar Cartizze, wyodrębniony w 1969 roku i uznany za Grand Cru tego regionu. Jest to niezwykle stromy teren, wyeksponowany całkowicie na południe. Ukształtowanie terenu i ciepły mikroklimat daje bardzo dojrzałe winogrona, a produkowane z nich prosecco, Superiore di Cartizze DOCG, jest słodsze niż pozostałe, ale niepowtarzalne – łagodne, aromatyczne, wykwintne.
Istnieje także niemusujące prosecco, ale wypada ono dość słabo na tle innych niemusujących win. Bezdyskusyjnie to właśnie bąbelki sprawiają, że wino ze szczepu glera jest tak świeże i przyjemne w konsumpcji, jak również elastyczne jeśli chodzi o zestawienia kulinarne.
